In memoriam pater Koos de Raaij

(1928-2015)

Op 17 augustus in 1928 werd Koos te Schiedam geboren, in een gezin dat uiteindelijk vijf kinderen zou tellen: Koos had drie zussen en een broer. Die broer, Wim, de jongste, was aanwezig bij de uitvaart van Koos: de anderen zijn gestorven: zus Jo, de oudste, hebben wij vorig jaar 2 augustus begraven.

In 1940 ging Koos naar de MULO, in de roerige jaren van de oorlog, in het havengebied van Rotterdam en Schiedam waar veel gebombardeerd werd. Koos bleek een goede leerling, geschikt om verder te studeren. Dat deed hij in onze congregatie, want hij wilde priester worden en de Priesters van het H. Hart kende hij door enige SCJ-paters in zijn familie. Het staatsexamen gymnasium behaalde hij in 1948. Na een jaar noviciaat in Asten werd hij op 8 september 1949 door het afleggen van zijn geloften opgenomen in onze congregatie. De hogere studies volgde hij in Liesbosch en Nijmegen. Op 18 december 1954 werd Koos tot priester gewijd in Den Bosch door bisschop Mutsaerts. Het lag voor de hand dat hij een universitaire studie ging maken –in die tijd was er een grote behoefte aan bevoegde docenten voor onze seminaries en middelbare scholen. Het werd in Nijmegen een studie Klassieke Talen, niet Koos’ voorkeur, maar hij deed serieus en met toewijding wat van hem gevraagd werd, een houding die ook later zijn levensinstelling zou typeren. Tijdens zijn studie besteedde hij al veel tijd aan pastoraat: in Duitsland, bij het kapelwagenwerk in de diaspora van Sleeswijk-Holstein, en later ook elders.

Zijn doctoraal examen behaalde hij op 27 oktober 1962. Hij werd tot leraar benoemd aan het Juvenaat in Bergen op Zoom. Hij kreeg als leraar een goede naam: geen populaire docent door leuk te doen, maar toegewijd, helder en bekwaam. Hij nam leerlingen serieus als persoon. In die jaren ’60 werd het al snel duidelijk dat het klein-seminarie geen lang leven meer beschoren was. In 1966 werd Koos tot directeur van het internaat benoemd, in feite om de afbouw goed te laten verlopen. In 1969 verliet de laatste interne leerling het Juvenaat.

De school werd echter voortgezet. Er kwamen steeds meer leerlingen uit Bergen op Zoom en omgeving: niet alleen jongens, ook meisjes. Na het overlijden van rector pater Frans Borrenbergs in januari 1973 werd Koos per 1 april benoemd tot zijn opvolger, met inspraak en instemming van docenten en ouders. Tot eind 1988 is hij rector geweest, in een vaak moeilijke tijd: op godsdienstig gebied, in het onderwijs, de opvoeding. Maar ook vanwege de huisvesting in het te grote oude Juvenaatscomplex dat niet meer paste voor het slinkende aantal religieuzen en groeiende aantal leerlingen. In 1985 verlieten de SCJ’ers het Juvenaat en gingen in de stad wonen: Buitenvest 54, met als tijdelijke dependance Wouwsestraatweg 3. In 1988 werd een nieuwe schoolgebouw in gebruik genomen. Bij al deze veranderingen was Koos nauw betrokken, maar uiteindelijk kostte het hem toch te veel van zijn gezondheid. In september 1988 stopte hij met het onderwijs, maar werd wel meteen lid van het provinciaal bestuur: een functie die hij 12 jaar weer met zijn bekende toewijding heeft vervuld. Hij was o.a. vice provinciaal, benoemingenadviseur, bestuurssecretaris, mede belast voor ons seniorenbeleid. Van 1991 tot 1998 was hij ook rector van de communiteit. In de hier vermelde periode na 1970 was hij ook betrokken bij het pastoraat in de parochie van Hoogerheide-Woensdrecht (30 jaar lang), bij de geestelijke begeleiding van vrouwelijke religieuzen (Karmelietessen, Catechisten), gespreksgroepen, allerlei commissies in onze provincie op het gebied van spiritualiteit en kloosterleven.

Daarnaast bleef hij betrokken bij al het wel en wee in zijn familie.

Veel tijd voor ontspanning, vakantie gunde hij zich niet. Wat hij las, beluisterde, bezocht moest toch altijd min of meer verband hebben met zijn werk.

Op een gegeven moment werd het toch duidelijk dat hij dit niet allemaal voort kon zetten. Vanaf zijn 75e jaar moest hij in gaan leveren, fysiek, maar ook geestelijk. Op 11 december 2009 is hij zijn intrek gaan nemen in ons kloosterverzorgingshuis Sint Jozef in Nijmegen: Koos had te veel zorg nodig gekregen. Dit heeft hij ook met overgave geaccepteerd, zoals veel in zijn leven dat hem zwaar viel. Hij was tot op het laatst dankbaar voor allen die hem omringden met hun toegewijde zorg. Koos kon steeds minder, werd vrijwel doof, verloor zo het contact met zijn omgeving. Gelukkig hebben wij drie maanden geleden toch nog op bescheiden wijze zijn zestigjarig priesterjubileum samen met hem kunnen vieren. Kort daarna moest hij echter intensiever verpleegd worden dan in Huize Sint Jozef mogelijk was; hij ging daarvoor naar de verpleeginstelling Joachim en Anna in Nijmegen. Daar is hij op 26 maart 2015 rustig ingeslapen. Na een plechtige uitvaartviering in Huize Sint Jozef hebben wij hem te rusten gelegd in onze kloostertuin aldaar.

Wij hebben zo afscheid genomen van een medebroeder, broer, oom, vriend, oud-collega die een steun en inspirator is geweest voor velen. Wij vertrouwen hem met dankbaarheid en respect toe aan de Heer in wiens dienst Koos zijn rijke gaven heeft ontplooid.

Mede namens de communiteit van het Sint Jozefklooster

Paul de Vries

Provinciesecretariaat Bijlage bij:

Postbus 4609, 4803 EP Breda Med.SCJ 48-6 07.04.2015

Terug naar vorige pagina