In memoriam pater Jan Ruttens SCJ

(1926-2015)

Op 10 Januari in 1926 werd Jan te Bocholt geboren, in een gezin van drie kinderen. Jan was de jongste en had een broer en een zuster. Na zijn lagere school in Bocholt sprak Broeder Alfons uit Bocholt hem aan om naar het College van Tervuren te gaan. Zo belande hij in 1938 in het internaat van ons College te Tervuren.

Daar zette hij de eerste stappen op weg naar het priesterschap. Na de humaniora ging hij naar het noviciaat van de priesters van het H. Hart, de paters die hij had leren kennen in het College.

Op17 oktober 1947 legde hij zijn eerste gelofte af te Loppem. Na zijn professie t werd hij onmiddellijk benoemd als leraar te Lanaken. Na twee jaar mocht hij eindelijk in 1949 beginnen met de studies van filosofie en theologie te Leuven waar hij op 11 juli 1954 priester werd gewijd.

Vermits hij voorbestemd was om naar de missies te gaan en in het onderwijs zou terecht komen wilde Jan nog verder studeren. Hij trok naar de K.U. te Leuven en behaalde er het Licentiaat Pedagogische Wetenschappen. Eindelijk was het zover en kon hij zijn roeping als missionaris ten volle waar maken en hij besloot onmiddellijk naar Stanleystad te vertrekken op 28 april 1959.

Van daaruit werd het een reis van 325 km doorheen het oerwoud over modderige wegen naar zijn eerste bestemming Avakubi in het bisdom Wamba.

Jan werd er directeur van de katholieke normaalschool. Op 30 juni 1960 werd Kongo onafhankelijk en werd het steeds maar moeilijker om te werken als missionaris. Maar Jan hield vol.

In 1964 was het de beurt voor Jan om op verlof te gaan in België en zo ontsnapte hij aan de moordpartijen van de Simba’s. Noodgedwongen moest Jan in België blijven. Hij werd dan één jaar leraar aan het H.- Hartcollege te Lanaken en vertrok weer in 1965 naar Kongo.

Jan werd nu leraar aan het “Collège du Sacré – Coeur” te Kisangani.

En jawel, na één jaar werd de toestand weer erger en werd hem gevraagd terug te keren naar België. Weer mocht Jan één jaar les geven, deze keer in het College te Tervuren. In 1967 waagde Jan het weer naar Kongo af te reizen.

Tot 2001 bekleedde Jan zeer belangrijke functies. Na een jaartje les te hebben gegeven aan het H. Hartcollege van Kisangani, zag hij de kans schoon om naar het bisdom Wamba terug te keren. Mgr. Olombe vroeg hem het klein seminarie te heropenen in Lingondo.

Hij kreeg de hulp van 4 broeders van een andere congregatie en na vier jaar kon hij de directie aan hen overlaten en zo kwam Pater Jan vrij om zich aan het echte apostolaat te gaan weiden.

Hij kreeg de missiepost Ibambi toegewezen maar Mgr. benoemde hem coördinator van het katholiek onderwijs van het bisdom Wamba.

Hij moest nu maandelijks de leerkrachten gaan uitbetalen en daarvoor werd hem een landrover ter beschikking gesteld.

Na acht jaar hoorde hij dat er zwarte kandidaten waren om dat werk over te nemen. Weer werd hij dan leraar aan het college te Kisangani.

Dan kwam zijn overste hem vragen de directie over te nemen van het “Bezinningscentrum Mgr. Grison” te Kisangani.

Daar is aartsbisschop Monsengwo hem in 1990 komen vragen de coördinatie van het Katholiek onderwijs van het bisdom Kisangani op zich te nemen.

Dat werk deed hij drie jaren, tot de staat geen geld meer had om de onderwijzers uit te betalen. De ouders moesten dan zelf het loon van de leerkrachten betalen.

Zo kwam Jan weer terecht aan het bezinningscentrum gedurende een tiental jaren.

Na 43 jaar missiewerk begonnen zijn veelvuldige taken en de ouderdom door te wegen en oordeelde Jan naar het vaderland terug te keren. Op 28 april 2002 is hij in Zaventem geland, 43 jaar na zijn eerste vertrek, precies dag op dag.

Pater Jan werd dan lid van de communiteit van Lanaken, waar hij mocht genieten van een welverdiende rust. Maar Jan wilde actief blijven en dienst bewijzen.

Jan besteedde zijn tijd met werken op zijn computer en maakte zich nuttig met drukwerken te verzorgen voor de communiteit. Ook las hij dagelijks de mis bij de zusters in Huize Sint- Anna en hij ging regelmatig voor in de zondagsviering in onze kapel.

Tien jaar ging het goed, tot Jan ziek werd, misschien de gevolgen van de trauma’s die hij in Kongo had opgelopen.

Op 1 september 2012 werd hij opgenomen in het ziekenhuis. En op 3 januari 2013 werd hij overgeplaatst naar het woonzorgcentrum Bessemerberg te Lanaken.

Hij was er vlug aangepast en verzoent met zijn situatie. Jan die van nature stil was en geen grote prater herleefde helemaal telkens als hij vol enthousiasme over Kongo kon vertellen.

In september vorig jaar brak hij bij een val zijn heup en schouder. Van toen af ging zijn gezondheid vlug achteruit.

Op paasmaandag voelde hij zich niet goed en moest hij het bed houden. Hij voelde het einde naderen en hij verlangde er naar. Drie dagen later, op donderdag in de eerste paasweek is hij in de namiddag rustig ingeslapen

Met een plechtige eucharistieviering hebben wij afscheid genomen van een dierbare medebroeder, een goed kloosterling, een groot missionaris en een ware priester naar Jezus’ Hart.

Pater Richard Mechelmans

Terug naar vorige pagina